بخاری بدون دودکش یا بخاری گازی بدون دودکش (Unflued Gas Heaters) یک گزینه ایده‌آل برای گرم کردن خانه در ماه‌های سرد سال است. گرمایش محیط با استفاده از این وسیله در راحت‌ترین و کاربردی‌ترین شکل ممکن انجام می‌شود، اما سؤال مهمی که اغلب برای کاربران پیش می‌آید این است که: «بخاری بدون دودکش خطراتی برای سلامت انسان دارد یا خیر؟» این پرسش از این جهت مورد سؤال قرار می‌گیرد که دود حاصله از ترکیب اکسیژن و گاز به چه صورت خارج می‌شود! برای پاسخ به این سؤالات و شناخت بیشتر این نوع بخاری با بهدی سازه همراه باشید.
بخاری بدون دودکش چیست؟
این بخاری گاز را برای تولید گرما می‌سوزاند اما برای خروج دود هیچگونه دودکشی ندارد. بعضی از انواع بخاری‌های بدون دودکش قابل حمل هستند و از طریق سوکت دیواری یا از کف با شلنگ به یک خروجی گاز متصل می‌شوند یا اصلاً ممکن است از نوع بخاری کابینت LPG باشد. برخی دیگر نیز بدون داشتن پایه بر روی دیوار ثابت می‌مانند. بخاری پاسیو نوع دیگری از بخاری گازی بدون دودکش است و هرگز نباید در فضای بسته استفاده شوند.
امنیت بخاری گازی بدون دودکش چگونه است؟
در نتیجه احتراق گاز با اکسیژن، بخاری گازی بدون دودکش تعدادی آلاینده تولید می‌کند. این آلاینده‌ها که می‌توانند به سلامتی افراد آسیب برسانند شامل دی‌اکسیدنیتروژن و مونوکسیدکربن هستند. این نوع بخاری حتی بخار آب نیز تولید می‌کند که می‌تواند با افزایش رشد کپک‌ها و ریزگردها به طور غیرمستقیم بر سلامتی افراد تأثیر بگذارد.
میزان آلاینده‌های هوا که بخاری بدون دودکش تولید می‌کند بسته به موارد زیر متفاوت است:
- نوع بخاری
- نحوه نصب بخاری
- نحوه استفاده از بخاری
- چند بار سرویس کردن بخاری
علاوه بر این، میزان آلاینده‌های هوا در فضای بسته به موارد کم یا زیاد خواهد شد:
- ابعاد فضایی که بخاری برای گرم کردن انجام می‌دهد.
- چگونگی تهویه هوای داخل که باعث حذف آلاینده‌ها از فضا می‌شود.
اثرات آلودگی ناشی از بخاری بدون دودکش بر سلامتی انسان چیست؟
بخاری گازی بدون دودکش باعث افزایش سطح آلاینده‌های هوای داخل خانه و همچنین بروز مشکلات تنفسی در برخی از افراد می‌شود. اثرات سلامتی ناشی از دی‌اکسیدنیتروژن و مونوکسیدکربن ممکن است بلافاصله در زمان مواجهه رخ دهد یا ممکن است بعدها اثرات منفی خود را نشان دهند. به عنوان مثال، افرادی که آسم دارند باید در انتخاب بخاری دقت بیشتری کنند، به ویژه هنگامی که کودکان یا افراد مسن درگیر این بیماری هستند.
همانطور که در بالا بیان شد، بخاری بدون دودکش دو نوع آلاینده به شرح زیر تولید می‌کند:
- دی‌اکسیدنیتروژن بدون بو و نامرئی است و ممکن است به سلامتی انسان آسیب برساند.
- مونوکسیدکربن نیز نامرئی است و هیچ بو و طعمی ندارد. اکسیژن را از بدن می‌گیرد و منجر به اختلال در تفکر و کاهش هوشیاری می‌شود.
اگر سطح مونوکسیدکربن در یک اتاق بالاتر از «سطح ایمن» باشد، افراد مبتلا به بیماری قلبی ممکن است به درد قفسه سینه یا آنژین مبتلا شوند. افراد سیگاری مبتلا به بیماری قلبی نیز در معرض خطر هستند. کودکان خردسال، نوزادان و افراد مسن نیز ممکن است تحت تأثیر قرار گیرند.
قرار گرفتن در معرض مقادیر بسیار بالای مونوکسیدکربن می‌تواند باعث مسمومیت شود. علائم مسمومیت با مونوکسیدکربن شامل خستگی، تنگی نفس، سردرد، سرگیجه، حالت تهوع، ضعف یا گیجی است. قرار گرفتن در معرض سطح بسیار بالای مونوکسیدکربن باعث مرگ می‌شود.
فواید بخاری بدون دودکش
- به راحتی قابل جابجایی است (وزن کمی دارد) و می‌توان آن را در هر جایی استفاده کرد (کاربری مسکونی یا تجاری).
- گرمای مطلوب و یکنواختی را در فضا ایجاد می‌کند.
- بدون هیچگونه نشت هوای گرم است. تمام گرمای تولید شده از آن به فضا دمیده می‌شود.
- ارزان قیمت‌تر از بخاری‌های دودکش‌دار هستند.
- باعث کاهش هزینه‌های سوخت (مصرف گاز) می‌شود.
معایب بخاری بدون دودکش
- آلاینده‌های خطرناکی را به فضا منتقل می‌کند.
- اگر اتاقی که بخاری بدون دودکش در آن کار می‌کند به اندازه کافی شرایط تهویه را نداشته باشد، قرار گرفتن در معرض طولانی‌مدت آلاینده‌ها می‌تواند خطرات قابل توجهی ایجاد کند.
- اثرات غیرمستقیم بخار آب که رشد کپک و گرد و غبار را افزایش می‌دهد.
بخاری بدون دودکش بخریم یا نه؟
برای فضاهای بسته و کوچک استفاده از این بخاری پیشنهاد نمی‌شود اما برای فضاهای تجاری و مغازه‌ها بهترین انتخاب است. دلیل آن هم خطرات بالقوه این وسیله برای سلامتی انسان است. برای اکثر منازل و محیط‌هایی که در طول دوره سرد سال، به ندرت پنجره اتاق‌ها را باز می‌کنند و تهویه مطبوع در حد بسیار ضعیفی انجام می‌شود، خرید بخاری بدون دودکش توصیه نمی‌شود. همچنین کاربران نباید به هیچ عنوان در حمام از این وسیله استفاده کنند!
درست است که فرآیند ترکیبی سوخت گاز و اکسیژن با مقدار بسیار ناچیزی از آلاینده‌ها همراه است، اما همین مقدار کم نیز ممکن است در بلندمدت باعث اثرات نامطلوب سلامتی شود. اما در برخی از جدیدترین انواع بخاری‌های بدون دودکش، سیستم جدیدی با عنوان ODC تعبیه شده است. در شرایطی که اکسیژن محیط به میزان ۱۸ درصد کاهش یابد، ODC سریعاً بخاری را خاموش می‌کند.
به هر روی، مواردی مانند برند، قابلیت‌ها و گارانتی فروش می‌توانند در تعیین محصول باکیفیت نقش داشته باشند. ما به کاربرن پیشنهاد می‌کنیم که به سراغ محصولاتی بروند که به کامل در بازار شناخته شده هستند و از اعتبار برند خود سود می‌برند. اما اگر به امنیت بیش از مسائل مالی برای شما مهم است و فضای زندگی شما کوچک بوده و روزنه (درز) زیادی در لابه‌لای پنجره و درب اتاق‌ها ندارید، بخاری برقی انتخاب بهتری است.
در صورت خرید بخاری گازی بدون دودکش چه باید کرد؟
چندین راه‌حل اساسی وجود دارند که می‌توانید برای جلوگیری یا کاهش قرار گرفتن در معرض آلاینده‌های این بخاری انجام دهید:
- اتاق باید تهویه خوبی داشته باشد.
- همه درب‌های داخلی و حداقل یک پنجره را باز نگه دارید تا هوای تازه به اتاق وارد شود.
- بررسی کنید که دریچه‌های کولر مسدود نباشد.
- هرگز از بخاری بدون دودکش در اتاقی که می‌خوابید، در حمام و سرویس بهداشتی، خودروی کاروان یا در داخل چادر مسافرتی استفاده نکنید.
- مدت زمان استفاده از این وسیله را به حداقل برسانید.
- مطمئن شوید که شلنگ گازی که به بخاری نصب شده است، نشتی نداشته باشد.
- دفترچه راهنمای محصول را برای استفاده صحیح از بخاری بخوانید و انجام دهید.
- بخاری گازی بدون دودکش خود را حداقل سالی یک‌بار توسط یک فرد متخصص سرویس کنید. بخاری‌هایی که از وضعیت مطلوبی برخوردار نیستند می‌توانند مقادیر بیشتری از آلاینده‌ها را در هوا آزاد کنند. مهم است خودتان هیچگونه تعمیری انجام ندهید!
کلام آخر
بخاری بدون دودکش یکی دیگر از انواع بخاری‌های موجود در بازار است که فواید و معایب گوناگونی دارد. این بخاری وزن کمی دارد و به راحتی قابل حمل است، همچنین قیمت خرید پایینی دارد. اما مهم‌ترین مشکل این وسیله انتشار آلاینده‌ها به هوا است. به همین دلیل بهتر است برای فضای خانه از خرید آن اجتناب کرد. اما برای محیط هایی که مداوم هوا در جریان است و به اصطلاح درب مدام باز و بسته می‌شود، انتخابی عالی است.
نظر شما درباره بخاری بدون دودکش چیست؟ به نظرتان برای محیط خانه مناسب است؟ آیا تاکنون یکی از آنها را استفاده کرده‌اید؟ تجربه و پیشنهادات خود را با ما به اشتراک بگذارید.
