زندگی در یک مجتمع مسکونی اغلب تنها راه یا حداقل مقرون به صرفه‌ترین راه برای زندگی در قلب یک شهر مهم مانند تهران است. بسیاری از شهرهای دیگر کشور نیز با توسعه شهرنشینی تحت سلطه مجموعه‌ای پراکنده و متعدد از ساختمان‌ها قرار گرفته‌اند.
در ۳۰ سال اخیر، ما شاهد رونق ساخت‌وساز در قالب مجتمع یا شهرک‌های مسکونی بوده‌ایم. توسعه این مهم به دلیل افزایش جمعیت و مهاجرت افراد از روستاها به شهرهای بزرگ رخ داد. اما در تمام این سال‌ها ما تا چه اندازه توانسته‌ایم مشکلات مجتمع های مسکونی را حل کنیم؟ یا اصلاً بهتر است بپرسیم: «مشکلات زندگی در شهرک‌ها یا برج های بزرگ مسکونی چیست؟» برای پاسخ با بهدی سازه همراه باشید.
مجتمع مسکونی چیست؟
با توجه به تعريف آپارتمان، می‌توان مجتمع مسکونی را مجموعه‌ای از آپارتمان‌ها يا واحدهای مستقل در یک بلوک ساختمانی نامید. هر یک از این واحدها دارای سند ثبتی مجزا و مستقل است و به طور مشخص در مالکيت و اختيار يک شخصيت حقيقی يا حقوقی قرار دارد. سایر بخش‌های مجتمع به طور مشترک در مالکيت و اختيار تمامی مالکان واحدهای مسکونی قرار دارند. مجتمع های مسکونی برحسب اقلیم و بافت منطقه در اشکال و توده‌های مختلف طراحی می‌شوند.
مطلب پیشنهادی: نحوه محاسبه کمیسیون مشاوره املاک چگونه است؟
انواع مشکلات مجتمع های مسکونی
در زیر یک‌به‌یک به مسائل شهرک‌های مسکونی اشاره می‌کنیم:
- سکونت در مجتمع های بزرگ ارتباط بین همسایه‌ها و ساکنین را کاهش می‌دهد. این مهم به معنای کم شدن روابط اجتماعی بین انسان‌ها است.
- مجتمع های مسکونی ارتباط با محله و کوچه را از بین می‌برد. کوچه و محله بخشی از فرهنگ نودوستی و ارتباط عمیق بین انسان‌ها در فرهنگ ایرانی است.
- زندگی در مجتمع‌ها هویت اجتماعی و اقتصادی شهر را خدشه‌دار می‌کند.
- کم شدن فردیت، استقلال و حریم خصوصی از دیگر مشکلات مجتمع های مسکونی هستند.
- زندگی در طبقات بالا ممکن است برای بسیاری از افراد اضطراب آور باشد. این مورد حتی در ارتفاع بیشتر باعث کاهش فشار هوا و در امتداد آن کاهش جریان گردش خون می‌شود.
- مجتمع های مسکونی اغلب از واحدهایی با متراژ کم ساخته می‌شوند و ماهیت کلونی را به وجود می‌آورند. این مورد برای ذهن و روح آزاد بشری در تضاد قرار دارد.
- مجتمع های مسکونی حداقل ارتباط را با محیط بیرون دارند و حتی دسترسی به فضای باز هم به راحتی امکان‌پذیر نیست.
- در شهرک های مسکونی ما شاهد حداقل نور هستیم. اغلب واحدها از یک طرف نور می‌گیرند. این مهم باعث افزایش افسردگی در انسان‌ها می‌شود.
- در مجتمع های بزرگ مسکونی در صورت خرابی آسانسور، رفت‌وآمد با پله‌ها دشوار و زمان‌بَر است.
- استفاده از آسانسور در زمان شلوغی و ازدحام در مواقع اضطراری از دیگر مشکلات مجتمع های مسکونی است.
- سر و صدا و شلوغی در شهرک‌های مسکونی بسیار بیشتر از ساختمان های چند طبقه است.
- مشکلات فرهنگی یکی از مهم‌ترین معضلات زندگی در شهرک‌های مسکونی است. افراد با فرهنگ‌ها و سطوح مختلف درآمدی در مجتمع‌ها زندگی می‌کنند و تبعیت از یک آیین نامه فرهنگی سخت خواهد بود.
- فعالیت‌های مشارکتی و جلسات عمومی ساختمان اغلب با استقبال نه چندان خوبی برگزار می‌شود و از این جهت ایجاد ارتباط برای حل مشکلات و انتقال تصمیم‌ها کاهش می‌یابد.
- پرداخت به‌موقع حق شارژ، رعایت نظافت مشاعات، پرداخت هزینه تعمیرات و عدم اطلاع از حقوق آپارتمان نشینی همیشه جزء مشکلات همیشگی مجتمع های مسکونی است.
- درست است که در برج‌ها می‌توان چشم انداز زیبایی از شهر را مشاهده کرد اما در ابعاد کلی، برج‌ها و ساختمان‌های بلند مرتبه باعث پوشیده شدن کوه‌ها، دشت‌ها و زیبایی‌های طبیعی می‌شوند.
- مشکلاتی مانند لوله کشی، سیم کشی، نشتی گاز و موارد دیگر، ممکن است از یک مسئله کوچک به مشکلی بزرگ تبدیل شود که زندگی همه اهالی مجتمع را مختل کند.
- معمولاً در مجتمع های مسکونی به فضای سبز، بازی و تفریح کمتر اهمیت داده می‌شود.
حتما بخوانید: قوانین آپارتمان نشینی از سیر تا پیاز شارژ، آسانسور، مشاعات و …
مشکلات مجتمع های مسکونی در بخش خرید و فروش
برای خرید و فروش واحدهای مجتمع های مسکونی ممکن است برخی از مشکلات و تفاوت‌هایی وجود داشته باشد. اولین مورد این است که خرید و فروش واحدهای واقع شده در شهرک‌ها دشوار است. بسیاری از مردم ترجیح می‌دهند در ساختمان‌های تکی چند طبقه زندگی کنند تا در مجتمع های متراکم چند واحدی! این مهم به آن‌ها استقلال، راحتی و حریم خصوصی بیشتری می‌دهد.
مجتمع های مسکونی ممکن است دچار مشکل پارکینگ باشند. اغلب مشاهده می‌شود که به تعداد واحدها، پارکینگ تعبیه نشده است. همچنین، متراژ کم واحدها، ارتفاع کم سقف و نورگیری ضعیف، برخی دیگر از دلایل عدم رقبت مردم برای خرید آپارتمان در مجتمع های مسکونی است.
مطلب پیشنهادی: آینده را با «خانه هایی به اندازه خودمان» بسازیم
یکی دیگر از موارد مهم که جزء مشکلات مجتمع های مسکونی در بخش خرید و فروش ملک است، عدم داشتن سند برای هر یک از واحدها است. مجتمع‌هایی که توسط وزارت تعاون و دیگر ارگان‌ها ساخته شده‌اند، به دلیل مسائل حقوقی و قراردادی مشکل سند دارند. این مجتمع‌ها هم اکنون به صورت قولنامه‌ای خرید و فروش می‌شوند و به دلیل نداشتن سند با قیمت کمتری معامله می‌شوند.
عدم داشتن سند به تنهایی می‌تواند بسیاری از خریداران را منصرف کند! زیرا این تصور را ایجاد می‌کند که واحدهای مذکور به صورت قانونی خرید و فروش نمی‌شوند. پس وظیفه شهرداری و سازمان‌های مسئول در رسیدگی به مشکلات این مجتمع‌ها چیست؟ در این وضعیت، مشکلاتی مانند عدم رسیدگی قانونی، رانت و فساد را نیز باید به مشکلات مجتمع های مسکونی بدون سند اضافه کرد.
سخن آخر
مشکلات مجتمع های مسکونی چه در حوزه فرهنگی و چه ساختاری، به وضوح نشان دهنده عدم برنامه‌ریزی دقیق در شهرسازی است. در کشور عزیز ما که به فور وسعت زمین وجود دارد، چه دلایلی برای تراکم جمعیت در شهرهای بزرگ و ساخت مجتمع های چندین طبقه است! در کشورهایی که وسعت زمین محدود است، به ناچار باید از آسمان استفاده کرد. ولی در ایران به راحتی می‌توان زیرساخت‌های منازل حیاط‌‌دار را بنا نهاد.
